شرایط کار نوجوانان
در قانون کار ایران ، برای شرایط کار نوجوانان ، قوانینی تعریف شده است که ; برای سلامت روحی ; جسمی کارگر نوجوان ضروری می باشد ، کارفرما; مکلف به رعایت این قوانین و ایجاد شرایط مناسب برای کار نوجوان می باشد ; در ادامه به شرح این قوانین خواهیم پرداخت :
ماده 79 قانون کار
- یکی از مهمترین شرایط کار نوجوانان این می باشد که ; به کار گماردن افراد کمتر از 15 سال تمام ممنوع است.
- از آن جایی که آثار زیان بار اشتغال کودکان بسیار زیاد هست ، از گذشته و به صورت تدریجی تعیین سن شروع به کار مطرح گردید. این سن در نخستین مقررات مربوط به کشورهای صنعتی شش سال تعیین شده بود ; ولی کم کم به 8 تا 12 سال افزایش یافت; و امروزه در بیشتر کشورها بین 12 تا 16 سال در نظر گرفته شده است.
- قانون کار مصوب 1337 سن حداقل برای شروع به کار را 12 سال تعیین کرده بود ; اما قانون کار جدید با تجدید نظر قانون گذار ; این مورد را به 15 سال افزایش داد.
- بنابراین کسی که 15 سال تمام نداشته باشد ، کارگر محسوب نمی شود; اما باید توجه داشت که ممنوعیت اشتغال کودکان نباید بهانه ای برای تضییع حقوق آنها باشد ; و اگر کارفرمایی کودکی را به کار گرفت ضمن معانعت از ادامه کار کودک ; باید حقوق گذشته اش را نیز پرداخت کند.
- از نظر پیمان نامه حاضر ; منظور از کودک هر انسان دارای کمتر از 18 سال سن است. مگر این که طبق قانون قابل اعمال در مورد کودک سن قانونی کمتر تعیین شده باشد.
آزمایش پزشکی کارگران نوجوان
- طبق ماده 80 قانون کار ، از جمله شرایط کار نوجوانان که باید رعایت شود : کارگری که سنش بین 15 الی 18 سال تمام باشد، کارگر نوجوان نامیده می شود; و در بدو استخدام باید توسط سازمان تامین اجتماعی مورد آزمایش پزشکی قرار گیرد.
- در رابطه با آزمایشات پزشکی و لزوم انجام آن برای نوجوانان می توان به مقاوله نامه های متعدد سازمان بین المللی کار در این خصوص از جمله مقاوله نامه شماره16 مصوب سال 1921 اشاره کرد.
- همچنین مقاوله نامه شماره 77 مصوب 1946 است که; استخدام کلیه افراد کمتر از 18 سال را در صنایع مشروط به انجام آزمایشات پزشکی و احراز صلاحیت و قابلیت برای انجام کار مورد نظر دانسته است.
ماده 90 قانون تامین اجتماعی
ماده 90 قانون تامین اجتماعی درباره معاینات پزشکی شرایط کار نوجوانان این گونه می گوید که حتما نوجوان باید معاینات پزشکی داشته باشد و همچنین :
- افراد شاغل در کارگاه ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشد بدین منظور کارفرمایان مکلف هستند قبل از به کار گماردن آن ها ترتیب معاینه پزشکی آن ها را بدهند.
- در صورتی که پس از استخدام مشمولین قانون معلوم شود که نامبردگان حین استخدام قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته و کارفرمایان در معاینه پزشکی آن ها تعلل کرده اند و در نتیجه بیمه شده دچار حادثه و یا بیماری وی شدت یافته ،سازمان مقررات این قانون را درباره بیمه شده اجرا و هزینه های مربوط را از کارفرما طبق ماده 5 این قانون مطالبه و وصول خواهد نمود .
ماده 81 قانون کار
ماده 81 قانون کار درباره شرایط کار نوجوانان اینطور توضیح خواهد داد :
- آزمایش پزشکی کارگر نوجوان، حداقل باید سالی یک بار تجدید شود و مدارک مربوط در پرونده استخدامی وی ضبط گردد، پزشک درباره تناسب نوع کار با توانایی کارگر نوجوان اظهار نظر می کند و چنانچه کار مربوط را نامناسب بداند کارفرما مکلف است در حدود امکانات خود شغل کارگر را تغییر دهد.
- کارفرما باید این اسناد پزشکی نوجوان را در بایگانی نگهداری کند.
ماده 82 قانون کار
ماده 82 قانون کار یکی از مهمترین شرایط کار نوجوانان را بیان می کند :
ساعات کار روزانه کارگر نوجوان، نیم ساعت کمتر از ساعات کار معمولی کارگران است ، ترتیب استفاده از این امتیاز با توافق کارگر و کارفرماه خواهد بود.
روز های کاری در هفته 6 روز و 41 ساعت در هفته خواهد بود.
ماده 83 قانون کار
طبق این ماده یکی از شرایط کار نوچوانان این است که در مشاغل زیان اور مشغول به کار نشوند.
ارجاع هر نوع کار اضافی و انجام کار در شب و نیز ارجاع کارهای سخت و زیان اور و خطرناک و حمل با دست، بیش از حد مجاز و بدون استفاده از وسایل مکانیکی برای کارگر نوجوان ممنوع است.
کار شب از ساعت 22 تا 6 صبح برای کارگران نوجوان ممنوع است.
ماده 84 قانون کار
در مشاغل و کارهای که به علت ماهیت آن با شرایطی که کار در آن انجام می شود برای سلامتی یا اخلاق کارآموزان و نوجوانان زیان اور است ، حداقل سن کار 18 سال تمام خواهد بود که این امر به تشخیص وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی است.
ماده 175 قانون کار
در صورت تخلف کارفرما از قوانین مذکور و عدم ایجاد شرایط کار نوجوانان طبق مواد قانونی بالا ،متخلفان از هریک از مواد مذکور 80،81، 82 قانون کار برای هر مورد تخلف حسب مورد علاوه بر رفع تخلف با تادیه حقوق کارگر و یا هر دو در مهلتی که دادگاه با کسب نظر نماینده وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی تعیین خواهد نمود، به ازای هر کارگاه به ترتیب ذیل محکوم خواهد شد :
- برای تا 10 نفر ، 100 تا 300 برابر مزد روزانه یک کارگر
- برای تا 100 نفر نسبت به مازاد10 نفر ، 10 تا 30 برابر حداقل مزد روزانه یک کارگاه
- برای بالاتر از 100 نفر نسبت به مازاد 100 نفر ،1/1 تا 1/5 برابر حداکثر جرائم نقدی فوق یا به حبس از 91 روز تا 120 زوط محکوم خواهند شد.
شرکت آوید سامانه رایمون ارائه دهنده نرم افزارهای ERP و تولید