در این مقاله از مجموعه مقالات پایگاه دانش رایمون، مدل کوبلر راس را بررسی می‌کنیم و با آن آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
مدل های مدیریت تغییرات (Change Management Models) – بخش پنجم | مدل کوبلر راس
بهترین راه پیش بینی آینده، ساختن آن است.
تعریف
این مدل مدیریت تغییرات توسط الیزابت کوبلر راس در سال 1969 معرفی شد که دارای پنج مرحله شوکه شدن، خشم، چانه زدن، افسردگی و در نهایت پذیرش شرایط است.
درواقع می‌توان کتاب “مرگ” را شروعی برای این مدل مدیریت تغییرات دانست.
مراحل مدل کوبلر راس
شوکه شدن (Denial) :
در واقع کوبلر راس این مرحله را به شکل یک مکانیسم دفاعی دانسته، مکانیسمی که شخص تحت تاثیر تغییرات ناگهانی، آگاهی کاملی از رویداد نداشته و قبول تغییرات برای او سخت است.
خشم (Anger) :
در این مرحله فرد دچار احساسات لحظه‌ای شده و شوکه شدن او به خشم بدل می‌گردد. فرد سعی دارد اشخاص و مسائل دیگر را به علت رویداد مورد نظر سرزنش کند.
چانه زدن (Bargaining) :
سپس فرد از اطراف خود و رویدادها آگاه‌تر می‌شود و سعی می‌کند که از خود در برابر تغییرات دفاع کند. این دفاع می‌تواند به صورت‌های متفاوت خود را نشان دهد.
ممکن است فرد به شکلی ضعف آمیز مبارزه کند و یا مانند یک کارمند برای جلوگیری از کمرنگ شدن خود سخت کار و تلاش نماید.
افسردگی (Depression) :
یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که در این مرحله میفتد آن است که فرد، آگاه به این موضوع می‌شود که برای وقف دادن خود با تغییر بعضی داشته‌های خود را فدا کرده و از آن‌ها بگذرد. همین موضوع باعث می‌شود که پتانسیل ناراحت شدن در فرد به وجود آید. این امر باعث به وجود آمدن فرصتی برای شکست خوردن می‌شود.
همچنین کوبلر راس عقیده دارد این افسردگی در محیط کار خود را بیشتر نشان می‌دهد. طبق یکی از تجربیات او در یک محیط بانکی، اطمینان نداشتن کارمندان به آینده شغلی و مبهم خود باعث آهسته‌تر شدن روال کاری و افزایش غیبت‌ها می‌شود.
پذیرش (Acceptance) :
در این مرحله فرد درمیابد که مبارزه او بی‌فایده است و سعی می‌کند با تغییرات کنار آید. در واقع او می‌تواند برای اولین بار راه حل‌های بیشتری را بررسی کرده که حاصل آرام‌تر شدن ذهن او هستند.
مرحله ی پذیرش، یک فضای خلاقیت برای فرد به وجود می‌آورد که باعث می‌شود او با ارائه دادن راه حل‌های جدید برای عبور از وضعیت موجود به خود افتخار کند و از خود خرسند باشد.
مدل مدیریت تغییرات Kubler Ross
مزایای مدل Kubler Ross
این مدل می‌تواند به فرد این اطمینان را بدهد که به احساسات خود در طی این تغییرات می‌تواند اعتماد کند. همچنین متوجه می‌شود لزوما نباید این احساسات را نشانه “ضعف” بپندارد.
مدل کوبلر راس احساساتی نظیر افسردگی و خشم را حین تغییرات طبیعی برمیشمارد و همچنین به فرد فرصتی می‌دهد که ریشه این احساسات را در ریشه‌های شخصیتی خود جست و جو کند.
این مدل همچنین می‌تواند در تحلیل روابط کمک شایانی نماید. افراد می‌توانند با استفاده از این مدل واکنش اطرافیان، همکاران و حتی خودشان را نسبت به تغییرات بهتر درک کنند.
معایب مدل Kubler Ross :
از مهم‌ترین انتقادات وارده به این مدل می‌توان به سطحی شمرده شدن آن توسط منتقدین اشاره کرد. منتقدین اعتقاد دارند که این مدل تنها طیف کوچکی از احساسات انسان‌ها را در بر میگیرد درحالی که افراد احساسات و واکنش‌های بسیار بیشتر و فراتر از این مدل را نسبت به تغییرات دارند.
با این وجود کوبلر راس در کتاب خود، مرگ، ذکر کرده است که ممکن است هرشخص بسته به دیدگاه و نگرش خودش، احساسات حین تغییرات را به نام و شکل دیگری تفسیر کند که به مفهوم اصلی مراحل خللی وارد نمی‌کند.
لینک‌های مرتبط با این پست :
مدل‌های مدیریت تغییرات (Change Management Models) – بخش اول
مدل‌های مدیریت تغییرات (Change Management Models) – بخش دوم
مدل‌های مدیریت تغییرات (Change Management Models) – بخش سوم
مدل‌های مدیریت تغییرات (Change Management Models) – بخش چهارم