شرکت های دانش بنیان
در این چند سال گذشته درباره شرکت های دانش بنیان ; اقتصاد دانش بنیان و… بسیار شنیده شده است و همین سبب شده که اشخاص و دولت از شرکت های دانش بنیان استقبال نمایند; در این مقاله سعی شده هر آنچه که یک شرکت دانش بنیان باید بداند ;در زمینه بیمه تامین اجتماعی و مالیاتی شرح مختصری داده شود.
برای برخی از مدیران شرکت های دانش بنیان این شبهه پیش آمده است که ;به دلیل حمایت های دولت از این شرکت ها ، موظف به انجام قوانین مالیاتی و بیمه تامین اجتماعی نیستند.;در حالیکه این برداشت نادرست است و بار مالی گزافی برای این شرکت ها به همراه دارد.
در ادامه به شرح شرکت دانش بنیان ، قوانین مالیاتی، قوانین بیمه تامین اجتماعی و سایر قوانین این نوع شرکت ها خواهیم پرداخت.
تعریف شرکت دانش بنیان
شرکت دانشبنیان یا شرکت متمرکز بر دانش; (Knowledge enterprise) به شرکتهایی گفته میشود که دانش و فناوری ; جزئی جداییناپذیر از دارایی آنها باشد. دانشبنیان در ایران شرکت ; مؤسسه خصوصی ; تعاونی است که به منظور همافزایی علم و ثروت ;توسعه اقتصاد محور ; تحقق اهداف علمی و اقتصادی شامل گسترش ; کاربرد نوآوری و تجاریسازی نتایج حاصل از تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر; با ارزش افزوده فراوان و براساس معیارهای موردنظر قانون تایید میشود.
بنا بر قانون ایران شرکتهای دولتی; مؤسسات ;نهادهای عمومی غیردولتی و نیز شرکتها و مؤسساتی که بیش از ۵۰٪ از مالکیت آنها متعلق به شرکتهای دولتی; مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی باشد; مشمول حمایتهای این قانون نیستند.
خب از تعریف بالا چند نکته رو می توان متوجه شد :
- اول اینکه این شرکت ها نمی توانند دولتی صرف باشد.
- دوم اینکه هیئت علمی دانشگاه ها می توانند باعث بالابردن امتیاز شرکت دانش بنیان شوند
- سوم اینکه محصول یک شرکت می تواند دانش بنیان باشد و نه خود آن شرکت.
قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانشبنیان و تجاریسازی نوآوریها و اختراعات مشتمل بر سیزده ماده و شش تبصره در تاریخ ۵ آبان ۱۳۸۹ جهت دستیابی به اقتصاد دانش بنیان، به تصویب مجلس رسید و پس از تایید شورای نگهبان در تاریخ ۳۰/۸/۸۹ جهت اجرا به مجلس شورای اسلامی ابلاغ شد.
شرکت های دانش بنیان به چهار دسته طبق میزان فناوری محصولات خود تقسیم شده اند :
- نوپا نوع 1
- نوپا نوع 2
- تولیدی نوع 1
- تولیدی نوع 2
- دانش بنیان نوع 3
شرکتهای دانشبنیان نوپا نوع 1
شرکتهای نوپا که دارای اظهارنامه مالیاتی سال مالی گذشته خود نیستند یا دارای درآمد عملیاتی در اظهارنامه مالیاتی سال مالی گذشته خود نیستند; در صورتی که «کالاها یا خدمات یا فرآیند تولید یا تجهیزات تولید» ;مندرج در «فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان سطح 1» را حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی و مشروط به دارا بودن همه معیارهای ماده (1)،;ساخته و ارایه نمایند; بصورت شرکت «نوپا نوع 1» تایید میشوند.
شرکت های دانشبنیان نوپا نوع 2
شرکتهای نوپا که دارای اظهارنامه مالیاتی سال مالی گذشته خود نیستند یا دارای درآمد عملیاتی در اظهارنامه مالیاتی سال مالی گذشته خود نیستند; در صورتی که «کالاها یا خدمات یا فرآیند تولید یا تجهیزات تولید» ;مندرج در «فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان سطح 2» را حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی و مشروط به دارا بودن همه معیارهای ماده (1); ساخته و ارایه نمایند، بصورت شرکت «نوپا نوع 2» تایید میشوند.
شرکت های دانشبنیان تولیدی نوع 1
حداقل (25) درصد از درآمد عملیاتی یک سال مالی گذشته شرکت (که در اظهارنامه مالیاتی شرکت اظهار شده است);ناشی از فروش کالاها یا خدمات دانشبنیان مندرج در «فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان سطح 1» و حائز همه معیارهای ماده (1)،;باشد.
شرکت های دانشبنیان تولیدی نوع 2
با توجه به اهمیت رسوخ فناوریهای برتر در شرکتهای صنعتی; شرکتهای متقاضی که در اظهارنامه سال مالی گذشته خود دارای درآمد عملیاتی هستند;در صورت فعالیت در حوزههای فناوری برتر;با دارا بودن یکی از شرایط بندهای 6-1 یا 6-2; بصورت شرکت «تولیدی نوع 2» تایید میشوند:
- شرکت;«کالاها یا خدمات یا فرآیند تولید یا تجهیزات تولید» مندرج در فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان سطح 1 یا سطح 2 را حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی و مشروط به دارا بودن همه معیارهای ماده (1); ساخته و ارایه نماید.
- 2) شرکت ; مجری حداقل یک پروژه «مهندسی، پیمانکاری و ساخت» (EPC) باشد ;مشروط به اینکه حداقل (10) درصد از قیمت قراردادهای پروژهشی از بخشهای حائز همه معیارهای ماده (1) باشد.
شرکت های دانش بنیان نوع 3
در راستای اجرای قانون حمایت از موسسات و شرکت های دانشبنیان و همچنین تجاریسازی نوآوریها و اختراعات; به منظور استفاده از ظرفیت های پنهان شرکتها ; موسسات دارای توانمندیهای فناور محور و نوآورانه در مناطق کمتر برخوردار ; پارکها و مراکز رشد علم و فناوری ; شرکتهای نقش آفرین در حل مسایل راهبردی و اساسی کشور ; همچنین توجه ویژه به شرکتهای فعال در حوزه صنایع فرهنگی ; خلاق; علوم انسانی و اجتماعی; نوع جدیدی از اعطای گواهی نامه شرکتهای دانشبنیان با عنوان شرکتهای دانشبنیان نوع 3; با شرایط خاص; ارایه می گردد.
تمامی شرکت های دانش بنیان به جز تولیدی نوع 2 و نوپا نوع 2 می توانند از معافیت های مالیاتی استفاده نمایند.
- تسهیلات ; مزایای شرکت ها ; موسسات دانش بنیان نوع 3 مانند نوع دو بوده است; با این تفاوت که ممکن است در ارایه تسهیلات نسبت به نوع دوم و بنا به نوع و شرایط هر شرکت متفاوت باشد.
- شرکت های دانش بنیانی که هرساله اظهارنامه مالیاتی عملکرد را به سازمان امور مالیاتی ارسال نکنند; نمی توانند از معافیت های مالیاتی استفاده کنند.
- در صورتی که شرکت های دانش بنیان تولیدی و نوپا نوع 2 بخواهند از معافیت های مالیاتی استفاده نمایند ; می توانند در پارک های علم و فناوری کشور و یا مراکز رشد مورد تایید معاونت ریاست جمهوری مستقر شده ; طبق ماده 13 قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری از معافیت های مالیاتی همچون معافیت مالیات عملکرد استفاده نماید.
شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم و فناوری می توانند به مدت 20 سال از معافیت مالیات عملکرد برخوردار شوند.
شرکت های دانش بنیان خارج از پارک های علم و فناوری و مراکز رشد در صورت تایید کارگروه ارزیابی; می توانند به مدت 15 سال از معافیت مالیات بر عملکرد در صورتی که از نوع تولیدی و نوپا نوع 2 ; نوع 3 نباشند ;استفاده نمایند.
تاییدیه دانشبنیان شرکتها برای استفاده از مزایای قانون; برای شرکتهای «نوپا نوع 1» یا «تولیدی نوع 1» به مدت (2) سال ; برای شرکت های «نوپا نوع 2» یا «تولیدی نوع 2» به مدت (3) سال بوده و تمدید این زمان ; منوط به ارزیابی و تایید مجدد شرکت است.
معافیت قراردادهای دانش بنیان از ضرایب حق بیمه قراردادها
طی تفاهم صورت گرفته میان معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور و سازمان تأمین اجتماعی ; در راستای تسهیل کسب و کار شرکتهای دانشبنیان و بر اساس اجرای بند 19 بخشنامه شماره 12101/99/1000 مورخ 20/12/ 1399 سازمان تامین اجتماعی در خصوص تنقیح و تلخیص ضوابط بیمهای مقاطعه کاران ; کلیه قراردادهای دانشبنیان که به تأیید معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور برسند; از پرداخت ضرایب حق بیمه قراردادها معاف خواهند بود.
بهره مندی از معافیت ها
لذا شرکتهایی که متقاضی استفاده از این معافیت هستند، با مراجعه به سامانه Reg.Daneshbonyan.ir میتوانند درخواست خود را به همراه متن قرارداد و نامه اعلام پایان پروژه (درخواست مفاصاحساب توسط کارفرمای قرارداد); در سامانه ارسال کنند.
پس از ارزیابی قرارداد و در صورت انطباق آن با فعالیتهای دانشبنیان شرکت; نامه تأیید معافیت از ضرایب; توسط معاونت علمی و فناوری برای شعبه موردنظر در سازمان تأمین اجتماعی ارسال خواهد شد.
معافیت بیمه ای
شرکت تنها می تواند از این معافیت بیمه ای فقط در رابطه با محصولی که دانش بنیان است استفاده کند ;l هنگام عقد قرارداد به شعبه بیمه مربوطه رود و اعلام کند که شرکت دانش بنیان است ; در صورتی که اعلام ننماید ; وجهی توسط بیمه تامین اجتماعی از شرکت گرفته شود ; شرکت بعدا اعلام کند دانش بنیان است و تقاضای استرداد وجه را بنماید; بیمه تامین اجتماعی وجه پرداختی را عودت نخواهد داد.
همچنین در آمد هایی که شرکت از فروش کالاهای دانش بنیان دارد ;lشامل معافیت مالیاتی می شود و برای سایر کالاهایی که در زمره کالاهای دانش بنیان تولیدی شرکت نیست باید مالیات بر درآمد آنها را بپردازد.
منابع:
ماده 2،3،4،5،6 آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت های دانش بنیان
کتاب : مناطق آزاد تجاری-صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی در نظم کنونی ، دکتر علیرضا ابراهیم کل، حسین حقی-1397- انتشارات خرسندی
کتاب: مجموعه قوانین مناطق آزاد تجاری- صنعتی – گروه علمی موسسه آموزش عالی آزاد چتر دانش- 1397- انتشارات چتر دانش
شرکت آوید سامانه رایمون ارائه دهنده نرم افزار های یکپارچه برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP)