مقدمه
امروزه بازارها به سرعت تغییر میکنند و رقابتها به صورت فزایندهای رو به افزایش است. در این راستا سازمانها برای پاسخگویی مناسب به طور مستمر فعالیتهای خود را با بهترین فعالیت ها و نوآوریها تطبیق و مقایسه میکنند. الگوبرداری روشی سیستماتیک است که به سازمانها کمک میکند تا خود را در برابر تجربیات بهترین شرکتها (بهترین تجارب) مورد سنجش قرار دهند. از این طریق سازمانها در یک چارچوب نظام یافته میآموزند که چگونه در بهترین سطح کار انجام دهند یعنی در مییابند که چرا روش کاری خودشان با بهترین روشهای موجود تفاوت دارد، دست به انجام تغییراتی برای پر کردن این شکاف میزنند و در نهایت به کارایی بالایی دست مییابند.
پیشینه الگوبرداری
بین سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰ میلادی نمایندگان موسسات تجاری و صنعتی ژاپن از شرکتهای آمریکایی بازدیدهای زیادی داشتند. ژاپنیها در این بازدیدها فرایندها و عملکردهای شرکتهای آمریکایی را میآموختند و پس از بازگشت به کشورشان و بومیسازی یافتهها موفق به پیادهسازی آموختههایشان میشدند.
بنا به گفته وبسایت benchmarking، ریشه این واژه از ورزش تیراندازی آمده است. جایی که تیراندازان از یک فاصله خاص (bench) به یک هدف خاص چندین بار شلیک کرده و سپس نتایج به دست آمده (mark) ها را مقایسه میکردند.
مفهوم الگوبرداری
الگوبرداری عملکرد اندازهگیری و سنجش خود در مقابل برترین سازمانها است که تعیین میکند چگونه این سازمانها به چنین سطوحی از کارایی رسیدهاند و از این اطلاعات به عنوان مبنایی برای برپایی اهداف و استراتژیها و پیادهسازی آنها استفاده میکنند. این تعریف بر دو نیاز کلیدی الگوبرداری تاکید میکند. اول اینکه عملکرد اندازهگیری نیاز به چند دسته واحد اندازهگیری دارد که معیارهای متریک نامیده میشوند و معمولا به صورت عددی بیان میگردد. بنابراین مقصد نهایی رسیدن به اقلامی است که توسط برترین سازمانها به دست آمده است. دومین نیاز درک مدیریت از این مساله است که چرا کارایی آنها با کارایی رقبا تفاوت دارد. بنابراین الگوبرداران باید اطلاعات کامل و عمیقی از فرایند خود و فرایند برترین شرکتها ارائه دهند تا با ایجاد آگاهی در خصوص تفاوتهای موجود بین این دو فرایند مدیران را وادارند که تلاشهای خود را بر بهسازی سازمان معطوف کنند و به هدف برسند.
مفاهیم کلیدی
یکی از مفاهیم کلیدی الگوبرداری محک است. معمولا بهترین تجربه برای انتخاب به عنوان محک پیشنهاد می شود. محک مبنایی برای ارزیابی است و به عنوان نقطه مقایسه استفاده می شود.
بهترین تجارب منحصر به فرد وجود ندارد چرا که بهترین برای همه بهترین نیست. سازمان ها از منظرهای مختلف مانند رسالت ، فرهنگ ، محیط و فناوری با هم تفاوت دارند. بنابراین در فراین الگوبرداری بهترین تجارب بسته به خود سازمان معنی می یابند .
از جمله مواردی که می توانند در یک سازمان به عنوان بهترین تجربه در نظر گرفته شوند عبارتند از :
پایین ترین هزینه، بیشترین رضایت مشتریان ، تحویل بدون خطا ، کم ترین خطا در حین فرایند ، قابلیت دستیابی در کوتاه ترین زمان ، مطمئن ترین و ایمن ترین کالاها و خدمات ، محکم ترین ارتباط با دستاورد های بلند مدت ، حداقل نارضایتی و حداقل استفاده از منابع محدود.
انواع اصلی فرایند الگوبرداری
در حالت کلی، فرآیند الگوبرداری به ۳ نوع متفاوت تقسیمبندی میشود:
- داخلی
- رقابتی
- فرآیندی
الگوبرداری داخلی: در اغلب شرکتهای بزرگ بسیاری از فعالیتهای مشابه توسط بخشهای مختلف اجرا میشوند. بنابراین میتوان فعالیتها را باهم مقایسه کرد. این روش دارای منافع زیادی است. اول اینکه گرداوری دادهها به علت عدم وجود محرمانه بودن اطلاعات آسانتر است. همچنین گفتگو با گروههای داخل سازمان ایدههای بهبود کوچک و مشکلات عمومی را آشکار میسازد و سازمان میتواند بر روی تحقیقات و مشکلات خارجی متمرکز شود.
الگوبرداری رقابتی: رقبای تولیدی انتخاب دیگر الگوبرداری هستند. زیرا بقای هر سازمانی وابسته به عملکردش در رقابت است. اما در بسیاری موارد جمع آوری اطلاعات از این راه دشوار است.
الگوبرداری فرایندی: الگوبرداری فرایندی گاهی به عنوان الگوبرداری عملیاتی یا عمومی هم شناخته میشود. به این معنی که بسیاری از از فرایندها در صنایع مختلف مشترک است و در نتیجه نوآوریهای سازمانهای دیگر میتواند در سازمان ما نیز به کار رود.
شرکت آوید سامانه رایمون تولید کننده نرم افزارهای مالی; لجستیک ; تولید و ERP